1. Na mapie zaznaczono kolorem żółtym wybrany obszar Ziemi. Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Na zaznaczonym na mapie obszarze

2. Na rysunku przedstawiono oświetlenie Ziemi w wybranym dniu. Za którym kołem podbiegunowym występuje tego dnia zjawisko nocy polarnej?

3. Zadanie wykonaj na podstawie rysunków, na których przedstawiono zmiany trwania długości dnia i nocy w ciągu roku na różnych szerokościach geograficznych. Na mapie zaznaczono cyframi wybrane szerokości geograficzne na Ziemi. Który z rysunków przedstawiających długość trwania dnia i nocy jest charakterystyczny  dla szerokości geograficznej zaznaczonej na mapie numerem 1?

4. W punkcie oznaczonym na mapie numerem 4 jest godzina 2.20 czasu strefowego 15 maja. W którym z punktów zaznaczonych na mapie jest wówczas godzina 20.20 czasu strefowego 14 maja?

5. Na rysunku siatki kartograficznej zaznaczono położenie Papeete (stolicy Polinezji Francuskiej) i pięciu innych miejsc na Oceanie Spokojnym oznaczonych literami od A do E. Uzupełnij zdania. Wpisz odpowiednią literę z rysunku: 22 grudnia dzień jest najdłuższy w miejscu oznaczonym literą ....... .

1. Na fotografii widoczny jest fragment Pustyni Namib. Uzupełnij zdanie: Masy powietrza napływające nad pustynię znad Atlantyku przemieszczają się nad ......prądem morskim

2. Na mapie zaznaczono położenie wybranych stacji meteorologicznych. Który klimatodiagram dotyczy stacji Saratów?

3. Na mapie przedstawiono sytuację synoptyczną w Europie w maju w wybranym dniu. W które z miejsc zaznaczonych na mapie literami A, B, C należy wpisać powietrze polarne?

4.

5. Zadanie wykonaj na podstawie mapy synoptycznej Europy obrazującej pogodę w wybranym dniu czerwca. Wpisz zmiany temperatury powietrza i zachmurzenia, jakie wystąpiły w punkcie oznaczonym na mapie literą X podczas przesuwania się z zachodu na wschód frontu atmosferycznego nad południową częścią Europy:

Temperatura powietrza ................................. (A lub B)

Zachmurzenie ................................ (1 lub 2)

1. Na rysunku przedstawiono mechanizm powstawania jednego ze zjawisk zachodzących w dużych akwenach. Zaznacz prawidłową odpowiedź. Na rysunku przedstawiono mechanizm powstawania

2. Uzupełnij zdanie w taki sposób, aby dotyczyło wód artezyjskich: Wody subartezyjskie..................... na powierzchnię ziemi

3. Uzupełnij zdanie w taki sposób, aby dotyczyło wód artezyjskich: Wody artezyjskie mają zwierciadło

4. Która z cech dotyczących zawartości substancji odżywczych w wodach jeziora dotyczy jezioro dystroficznego?

5. Na podstawie geologicznego przekroju terenu zaznacz prawidłowe dokończenie zdania: Na rysunku oznaczono numerem 1 źródło

1. Literami A–E oznaczono wybrane procesy geologiczne. Cztery z nich przyczyniły się do powstania litej skały osadowej z luźnych osadów okruchowych.

A. akumulacja B. diageneza C. metamorfizm D. transport E. wietrzenie

Uporządkuj w chronologicznej kolejności procesy (począwszy od tego, który wystąpił najwcześniej), które przyczyniły się do powstania litej skały osadowej.

Pierwszym z nich jest wietrzenie (E), uzupełnij 3 pozostałe. Przykładowa odpowiedź:

EABC

2. Na rysunkach przedstawiono budowę geologiczną wybranych obszarów. Poniższe zdania odnoszą się do budowy geologicznej przedstawionej na rysunkach. Które ze zdań jest prawdziwe?

3. Na mapie zaznaczono wybrany obszar występowania zjawisk wulkanicznych na świecie. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Zjawiska wulkaniczne na obszarze zaznaczonym na mapie są skutkiem

4. Na którym rysunku przedstawiono strefę subdukcji?

5. Które ze zwierząt żyło w plejstocenie ?

1.

2. Która z form rzeźby nie powstała w wyniku działania procesów erozyjnych?

3. Która z form terenu nie spełnia kryterium przyporządkowania?

4. Uzupełnij schemat nazwą procesu dobraną spośród podanych.

5. Rozpoznaj procesy stokowe, przedstawione na fotografi 1

1. Na rysunku przedstawiono wybrany profil glebowy. Uzupełnij zdanie, tak aby poprawnie opisywało warunki powstawania gleby, której profil przedstawiono na rysunku: Gleba ta powstaje pod lasami ... (A lub B) w warunkach klimatu ... (1 lub 2)

2. Jakiej gleby dotyczy poniższy opis: Powstaje w strefie umiarkowanej ciepłej pod lasami liściastymi i mieszanymi. Ma odczyn słabo kwaśny lub obojętny.

3. W tej strefie roślinnej świata lasy cechują się brakiem sezonowej rytmiki w życiu roślin, bogactwem gatunkowym drzew, wielowarstwowym układem drzewostanu oraz obfitością lian i epifitów. Drzewa mają wysokie pnie, pospolite jest zjawisko kauliflorii. Wnętrze lasu jest bardzo cieniste, wskutek czego słabo wykształcają się warstwy krzewów i runa. Dokończ zdanie: Opisana strefa roślinna wykształciła się na ... (A, B lub C) które charakteryzują się... (1 lub 2)

4. Podaj nazwę poziomu glebowego, którego dotyczy poniższy opis: Składa się głównie z materiału mineralnego. Jest mało zmieniony przez procesy glebotwórcze.

5. Podnóża masywu Kilimandżaro porasta przedstawiona na fotografii formacja roślinna złożona z ... (A lub B) występująca na glebach ... (1,2 lub 3)

1. Zadanie wykonaj na podstawie wykresu, na którym przedstawiono średnie roczne zmiany (w %) w liczebności ludności miejskiej i wiejskiej w wybranych państwach, prognozowane dla okresu od 2014 r. do 2050 r. Zaznacz poprawny wniosek odnoszący się do prognozowanych dla lat 2014−2050 i przedstawionych na wykresie zmian w liczebności ludności miejskiej i wiejskiej.

2. Zadanie wykonaj na podstawie mapy, na której przedstawiono według państw współczynnik obciążenia demograficznego w 2017 roku. Ten współczynnik służy do wyrażenia stosunku liczby ludności w wieku nieprodukcyjnym do liczby ludności w wieku produkcyjnym na danym obszarze. W którym państwie wartość współczynnika obciążenia demograficznego zawiera się w przedziale 60–80%? Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych.

3. Którego z wymienionych niżej kontynentów będzie dotyczył poniższy opis:

Najkorzystniejsze warunki dla osadnictwa występują na wschodzie kontynentu, w jego części północnej jest zbyt gorąco i wilgotno. Na zachodzie kontynentu zaludnienie ograniczają zbyt duże wysokości, a wybrzeże zachodnie jest zbyt suche.

4. W tabeli przedstawiono wartości współczynnika dzietności w latach 1970 i 2013 w wybranych państwach. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. W powyższej tabeli literami X i Y oznaczono odpowiednio

5. Poniżej wymieniono informacje, z których część odnosi się do państwa A, natomiast reszta do państwa B. Zaznacz informację odnoszącą się wyłącznie do państwa oznaczonego na mapie literą B.

1. Na fotografiach przedstawiono różne sposoby uprawy ryżu na obszarach o odmiennym stopniu rozwoju społeczno-gospodarczego.

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A, B albo C oraz jedną z odpowiedzi 1–3.
Na fotografii 1. przedstawiono sposób sadzenia ryżu typowy dla rolnictwa ...................  (A, B lub C) charakterystycznego dla wyspy ......................... (1,2 lub 3)

2. Na mapie numerami 1–3 oznaczono wybrane obszary chowu bydła. W którym miejscu dominuje chów intensywny mleczny?

3. W tabeli wymieniono trzy grupy wybranych produktów rolnych (A–C).

Wybierz nazwę właściwego państwa, które specjalizuje się w eksporcie produktów wymienionych w wierszu A na rynek międzynarodowy.

4. Na mapie literami X, Y, Z oznaczono wybrane miejsca pozyskiwania zasobów mórz i oceanów. Który z zasobów (1,2,3 lub 4)  jest pozyskiwany w miejscu Y oraz jaki czynnik (A,B, C lub D) umożliwia ich pozyskiwanie?

5. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) około 90% światowych zasobów ryb jest nadmiernie eksploatowanych lub zagrożonych przełowieniem. Zaznacz dwa czynniki, które sprzyjają ograniczeniu nadmiernej eksploatacji łowisk morskich i służą zrównoważonej światowej gospodarce morskiej.

1. W tabeli przedstawiono wartość importu i eksportu Stanów Zjednoczonych (USA), Rosji i Niemiec w 2015 roku. Zaznacz poprawne dokończenie zdania:

W 2015 roku dodatnim bilansem handlowym charakteryzowały się

2. Poniżej wymieniono wybrane rurociągi ropy naftowej lub gazu ziemnego oraz podano obszary, przez które te rurociągi przebiegają.

Zaznacz 2 rurociągi wykorzystywane do przesyłania gazu ziemnego

3. Na mapie zaznaczono cztery wybrane państwa Azji.

W tabeli przedstawiono strukturę PKB według sektorów gospodarki w 2017 r. dla trzech państw spośród czterech zaznaczonych szarą barwą na mapie.

Podaj nazwę kraju, dla którego struktura PKB została przedstawiona w wierszu numer 3.

4. Na mapie zaznaczono cztery wybrane państwa Azji.

W tabeli przedstawiono strukturę PKB według sektorów gospodarki w 2017 r. dla trzech państw spośród czterech zaznaczonych szarą barwą na mapie.

Podaj nazwę kraju, dla którego struktura PKB została przedstawiona w wierszu numer 2.

5. W tabeli przedstawiono PKB ogółem i PKB na 1 mieszkańca w 2016 r. według wybranych regionów świata.

Uzupełnij poniższe zdanie.
informacje dla Azji podano w wierszu tabeli oznaczonym literą ........ .

1. Które 2 z wymienionych niżej krajów uczestniczą w konflikcie o Kaszmir?

2. W tabeli umieszczono najważniejsze informacje o wybranych krajach Unii Europejskiej (2015 r.).

Który z podanych niżej krajów należy wpisać w miejsce litery C?

3. Którego z wymienionych niżej konfliktów przyczyny nie są związane z protestami społecznymi i konfliktami nazwanymi "Arabską Wiosną"

4. Na mapie Europy wskazano strzałką jedno z państw. Zaznacz, zdania fałszywe.

5. Na mapie zaznaczono ciemną barwą cztery wybrane państwa Europy.

W tabeli przedstawiono strukturę PKB według sektorów gospodarki w 2016 r. w Polsce oraz w dwóch państwach spośród czterech zaznaczonych na mapie. Podaj nazwę kraju, którego struktura PKB scharakteryzowana jest w drugim wierszu tabeli

1. Który z czynników rzeźbotwórczych jest odpowiedzialny za powstanie Wydmy w Słowińskim Parku Narodowym?

2. Na mapie literami A–D oznaczono wybrane przełomowe odcinki dolin rzecznych. Którego miejsca dotyczy poniższy opis:

Rzeka, żłobiąc koryto w osadach mało odpornych na erozję, natrafiła na znajdujące się pod nimi wyniosłości zbudowane ze starszych i bardziej odpornych sfałdowanych skał. Rzeka rozcięła starszą formację skalną.

3. Na fotografiach przedstawiono krajobrazy charakterystyczne dla wybranych parków narodowych Polski położonych wzdłuż granicy państwa. Na którym ze zdjęć przedstawiony został Park Narodowy Gór Stołowych?

4. Turysta zaplanował wycieczkę, której trasa przebiega wzdłuż polskiego wybrzeża: od granicy z Niemcami, aż do granicy z Rosją. Na trasie tej wycieczki są cztery obiekty spośród oznaczonych literami A−E. Ułóż właściwe obiekty w odpowiedniej kolejności zgodnie z trasą wycieczki. A. jezioro Łebsko B. klif w Jastrzębiej Górze C. Mierzeja Wiślana D. klif na wyspie Wolin E. jezioro Gopło

5. Zadanie wykonaj na podstawie mapy województwa łódzkiego i poniższej fotografii, na której przedstawiono okolice Tomaszowa Mazowieckiego. Podaj, który typ krajobrazu występuje w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego.

1. Dokończ zdanie: Na mapie przedstawiono zróżnicowanie (A lub B) na które decydujący wpływ mają (1, 2 lub 3)

2. Na podstawie mapy uporządkuj wymienione poniżej regiony geograficzne Polski w kolejności od najmniejszej do największej rocznej sumy opadów atmosferycznych. A. Pojezierze Pomorskie B. Kujawy C. Podhale D. Nizina Podlaska

3. Którego z typów wezbrań występujących w Polsce dotyczy poniższy opis: Wywołane jest gwałtownymi, krótkotrwałymi opadami o lokalnym zasięgu. Bywają przyczyną znacznych strat w zagospodarowaniu terenu

4. Do którego z regionów zaznaczonych na mapie literami A-E dotyczy poniższy opis: bardzo małe ilości parującej i odpływającej wody mają związek z położeniem regionu w cieniu opadowym wzgórz morenowych

5. Do którego z regionów zaznaczonych na mapie literami A-E dotyczy poniższy opis: duże nachylenie terenu decyduje o wysokim odpływie wody, który w tym regionie przeważa nad parowaniem

1. Na fotografiach przedstawiono wybrane obiekty turystyczne znajdujące się w Krakowie, Łodzi, Zabrzu i Zamościu.

Którą literą zaznaczono obiekt znajdujący się w Zamościu?

2. Na mapie literami od A do D zaznaczono wybrane regiony Polski.

Spośród podanych poniżej cech dobierz pary regionów A i B po dwie cechy odnoszące się do podobnych warunków przyrodniczych rolnictwa obu regionów lub prowadzonej na ich obszarze produkcji rolniczej.

3. W tekście opisano największy i najbardziej znany polski klaster, jakim jest Dolina Lotnicza:
Dolina Lotnicza jest Stowarzyszeniem Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego w Rzeszowie. Klaster skupia 80 podmiotów: firmy produkcyjne i usługowe, Politechnikę Rzeszowską oraz instytucje badawcze. Firmy tworzące klaster wytwarzają 90% krajowej produkcji sektora lotniczego. Klaster ten zalicza się do najciekawszych inicjatyw w tej części Europy i ma duży potencjał do dalszego rozwoju.
Na podstawie: A. Grucyk, Klastry jako instrument polityki regionalnej, Biuro Analiz Sejmowych, nr 13, 2010

Na mapie przedstawiono rozmieszczenie ośrodków klastra Dolina Lotnicza. Zaznacz zdania prawdziwe.

4. Zadanie wykonaj na podstawie mapy, na której przedstawiono wielkości plonów i zbiorów buraków cukrowych w poszczególnych województwach w 2015 r. Poniżej wymieniono wybrane czynniki wpływające na wielkość produkcji roślinnej. Który z nich dotyczy województwa o następującej charakterystyce:

W tym województwie plony wyniosły 677 dt z 1 ha, natomiast udział w zbiorach nie przekroczył jednego procenta

5. W tabeli zamieszczono informacje o głównych partnerach Polski w 2014 r. w imporcie i eksporcie gazu ziemnego, ropy naftowej, węgla brunatnego i węgla kamiennego, oznaczonych literami A−D. Którą literą oznaczono węgiel kamienny?

1. Które 3 z wymienionych niżej elementów można wskazać jako skutki dużego bezrobocia w Polsce, które miało miejsce w przeszłości

2. Które 2 z wymienionych niżej elementów można wskazać jako przyczyny dużego bezrobocia w Polsce, które miało miejsce w przeszłości

3. Na wykresach 1 i 2 przedstawiono wybrane dane dotyczące ludności Polski w latach 2000−2011. Wykres 1. Struktura wieku ludności Polski w latach 2000−2011. Wykres 2. Stopa bezrobocia ogółem i w wybranych grupach wiekowych w Polsce w latach 2000-2011. Uzupełnij zdanie: Na podstawie wykresu 1. można stwierdzić, że w latach 2000−2011 współczynnik obciążenia demograficznego ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku pozaprodukcyjnym się .................................................

4. Na wykresie przedstawiono liczbę ludności w miastach i na wsi w Polsce w latach 1950‒2015. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Współczynnik urbanizacji wynosił poniżej 50%

5. Na wykresie przedstawiono strukturę wieku i płci ludności Polski w 2010 roku. Które ze zdań jest błędne?

1. Na mapie oznaczono numerami 1–7 wybrane obszary wydobycia ropy naftowej na świecie. Do opisu obszaru wydobycia ropy naftowej dobierz nazwę obszaru oraz numer, którym został zaznaczony na mapie.

Obszar o trudnych warunkach wydobycia i transportu ropy naftowej wynikających z klimatu, ukształtowania powierzchni i obecności wieloletniej zmarzliny, znacznie oddalony od rynków zbytu. Do przesyłu ropy naftowej wykorzystuje się rurociąg i żeglugę morską.

2. Na mapie świata zaznaczono miejsca wydobycia jednego z surowców energetycznych. Zaznacz nazwę surowca energetycznego, którego wydobycie przedstawiono ma mapie.

3. Na wykresach przedstawiono udział głównych producentów w strukturze wydobycia wybranych surowców energetycznych na świecie w 2012 roku. Którego z poniższych surowców dotyczy wykres B?

4. W tabeli przedstawiono zużycie surowców energetycznych (w ekwiwalencie węgla kamiennego) według kontynentów w wybranych latach. Jednym ze wskaźników zmian zachodzących w gospodarce światowej jest zużycie surowców energetycznych. Wymień kontynent, na którym w roku 2011 w porównaniu z rokiem 2000 nastąpiła największa zmiana w zużyciu surowców energetycznych,

5. Na mapie Afryki wybrane państwa oznaczono numerami od 1 do 4. A na wykresie przedstawiono strukturę wykorzystania w 2013 r. źródeł energii dla jednego z krajów zaznaczonych na mapie Afryki. Podaj numer państwa, dla którego charakterystyczna jest przedstawiona na wykresie struktura wykorzystania źródeł energii.