To może na początku odpowiem na pytanie z tytułu: TAK.
Nie musicie więc przewijać całej strony, opisów powstania USA, ich kuchni, sukcesów w sporcie i całej masy informacji, która pojawia się w clickbajtowych portalach. Ale to, że USA jest potęgą, nie oznacza, że ich znaczenie nie maleje. I jeżeli chcesz się dowiedzieć jakie dane mogą na to wskazywać – zapraszam do zapoznania się z kilkoma wykresami.
PKB, czyli produkt krajowy brutto to w dużym uproszczeniu wartość towarów i usług wytworzonych na terenie danego kraju. Poniższy wykres przedstawia jego zmiany ale bierze przy okazji pod uwagę inflację i koszty życia. W efekcie widzimy, że Chiny wyprzedzają USA. Jednak koszty życia na rynku międzynarodowym nie mają większego znaczenia. Jeżeli chcemy coś kupić za granicą – nie dostaniemy zniżki dlatego, że “u nas jest taniej”.
No właśnie. Więc gdy spojrzymy na nominalne PKB, USA są zdecydowanym liderem. Jednak warto zauważyć, jak szybko Chiny się zbliżają. Państwo środka oczywiście w przyszłości będzie musiało zmierzyć ze swoimi problemami np. w kwestii demografii (starzejące się społeczeństwo i niski przyrost naturalny). Jednak sytuacja na dziś jest taka, że oczywiście USA są potęgą, ale stopniowo tracą swoją przewagę.
Kolejna sprawa, to długość trwania życia. Wydawać by się mogło, że tak potężny gospodarczo kraj powinien cieszyć się wysokimi wartościami tego wskaźnika. Taka też jest ogólna zależność: kraje bogate mają duże wydatki na służbę zdrowia co przekłada się na większą długość życia. Tymczasem poniższy wykres pokazuje coś nieco odbiegającego od normy. Mimo najwyższych wydatków na służbę zdrowia ich efekty nie są najlepsze. W tym przypadku to kwestia zupełnie innej polityki wewnętrznej w zakresie służby zdrowia, ale chyba trochę wpływa to na naszą ocenę potęgi? Przecież potężny kraj powinien być w stanie zadbać o swoich obywateli?
Handel międzynarodowy, to doskonały element “sprawdzenia” potęgo gospodarczej. Silny gospodarczo kraj będą cechować nie tylko wysokie obroty w handlu międzynarodowym, ale także i to, jakie odgrywa on znaczenie dla innych państw. Krótko mówiąc, czy jest on głównym partnerem handlowym. Wspominając o handlu międzynarodowym warto przypomnieć taki termin jak bilans handlowy, czyli porównanie importu i eksportu. Teoretycznie kraj z silną gospodarką powinien mieć nadwyżkę w handlu międzynarodowym, czyli eksport silniejszy od importu. Nie jest to jednak regułą. Gdy popatrzymy na poniższe mapy przedstawiające porównanie głównych partnerów handlowych (USA kontra Chiny, USA kontra Unia Europejska), bez problemu dostrzeżemy, że USA odgrywa coraz mniejszą rolę. Zwłaszcza Chiny zaczęły bardzo intensywnie stawać się większym partnerem handlowym dla wielu krajów. W przypadku porównania UE vs USA zmiany są mniejsze, jednak również widzimy, że to UE jako całość odgrywa dla większości państw większe znaczenie niż USA.
W latach 2000-2024 obroty w handlu wzrosły w obu przedstawionych na mapie krajach:
W
USA o 167%W
Chinach o 1200%No i jeszcze ostatni wykres dotyczący handlu międzynarodowego. Przedstawia on łączne obroty. Unia Europejska już na początku XXI wieku prześcignęła USA. Nastawiona na eksport gospodarka Chin wyprzedziła Stany Zjednoczone jeszcze przed 2015 rokiem. USA nie udało się już odzyskać utraconej pozycji.
No i ostatni wykres. Potęga gospodarcza, przekłada się często na potęgę militarną. Od początku inwazji Rosji na Ukrainę, Stany Zjednoczone aktywnie wspierały naszego sąsiada. I ma wrażenie, że skala tej pomocy w mediach, była przedstawiana nieco na wyrost. Ja przynajmniej miałem takie wrażenie, że w porównaniu do USA, nasza część świata (UE) nie robi za wiele, a przynajmniej zdecydowanie mniej. Chyba takie wrażenie miał też prezydent USA, Donald Trump. Zestawienie wydatków na pomoc wojskową dla Ukrainy od początku pełnoskalowej inwazji do grudnia 2024 pokazuje jednak nieco inną rzeczywistość. W sieci możemy także znaleźć informacje, że Kongres USA zatwierdził łącznie wydatki w kwocie 175 mld dolarów na różnego rodzaju pomoc.
Trump często podaje tutaj kwotę 350 mld dolarów. Dostępne w sieci zestawienia wydatków mogą się od siebie delikatnie różnić, ale żadne nie zbliża się do kwoty podanej przez prezydenta USA. Według niektórych zestawień, to UE przekazała pomoc na wyższą kwotę.
Podsumujmy jednym zdaniem:
USA to w dalszym ciągu kraj potężny, a pod wieloma względami (nominalne PKB, armia) najpotężniejszy, jednak rozwija się wolniej, zwłaszcza w porównaniu do Chin, przez co jego znaczenie powoli maleje.
Stany Zjednoczone – czy to jeszcze potęga gospodarcza?
To może na początku odpowiem na pytanie z tytułu: TAK.Nie musicie więc przewijać całej strony,
Współrzędne geograficzne
Są takie tematy, które trudno wytłumaczyć tylko za pomocą dźwięku. Czasami trzeba sięgnąć również po
Zmiany klimatu w przeszłości
Wykresy przedstawiające zmiany klimatu (średniej temperatury powietrza) w okresie nawet do 70 milionów lat temu.
Konkurs “Geografia AI 2”
"Geografia AI 2" to druga edycja konkursu przeznaczonego dla uczniów klas 7-8 szkół podstawowych oraz
Szerokość geograficzna a klimat
Najważniejszym czynnikiem, który wpływa na klimat danego miejsca jest szerokość geograficzna. To wraz z nią
